در این مقاله قصد داریم شما را با مضاربه بانکی و شرایط و ضوابط مربوط به ان آشنا کنیم، اگر نمیدانید مضاربه بانکی چیست تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
مطالبی که در این صفحه خواهید خواند:
- مضاربه چیست
- تسهیلات مضاربه چیست
- شرایط مضاربه
- مضاربه بانکی چیست
- قرارداد مضاربه چیست
- نمونه قرارداد مضاربه
- نکات قرارداد مضاربه
- ابطال قرارداد مضاربه
- نمونه ارا ابطال قراردادهای بانکی
- تفاوت مضاربه و ربا
- ضرر در مضاربه بر عهده کیست
مضاربه چیست
در تعریف مضاربه باید بگوییم که با توجه به ماده 546 قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران، مضاربه عقدی است که در آن یکی از متعاملین سرمایه را تامین می‌کند با شرط اینکه طرف دیگر با آن تجارت کند. هم چنین دو طرف در سود آن شریک هستند. صاحب سرمایه، مالک و فرد عامل، مضارب نامیده میشوند.
اگر بخواهیم مضاربه را ساده تر بیان کنیم میتوانیم بگوییم هنگامی که دو نفر با یکدیگر شریک میشوند، یک طرف هزینه های لازم را میپردازد(ضارب) و طرف دیگر انجام کار را بر عهده میگیرد. در این صورت مضاربه صورت گرفته است.
مضاربه انواع متفاوتی دارد که یکی از انواع مضاربه مضاربه بانکی می باشد، در مضاربه بانکی وام های مضاربه ای به اشخاص حقیقی و یا حقوقی داده میشود که صاحب کسب و کار های تجاری و یا بازرگانی هستند، از لحاظ قانونی مضاربه بانکی قراردادی می باشد که میان عامل اجراکننده و سرمایه‌دار منعقد میشود و در آن عامل در عوض سرمایه‌ای که از سرمایه‌دار دریافت می‌کند، متعهد میشود تا درصدی از سود کار را به او یپردازد.
در وام مضاربه ای عامل در نقش مشتری و سرمایه‌دار در نقش بانک ظاهر میشوند. سرمایه‌ای که بانک در قالب وام به بازرگان می‌دهد میتواند به صورت نقدی یا به دفعات مختلف در طول دوره‌های سه الی دوازده ماهه در اختیارش قرار بگیرد.
یکی از کارهایی که بانک‌ها برای ارتقای فعالیت‌های اقتصادی در بخش‌هایی مثل خدمات، تولید،بازرگانی و یا پیمانکاری انجام می‌دهند، این است که بخشی از سرمایه‌ای که در واحد مورد نظر در گردش است را با یک قرارداد مشارکت مدنی تامین می‌کنند. این کار باعث تسهیل فعالیت‌های اقتصادی میشود و طبق تعریف میتواند سهمی نقدی یا غیرنقدی متعلق به اشخاص حقیقی یا حقوقی باشد. کسانی که به دنبال مشارکت مدنی بانک باشند، با توجه به کارایی قرارداد و مفاد آن می‌توانند از تسهیلات بانک استفاده کنند.
تسهیلات مضاربه چیست
تسهیلات مضاربه به قراردادی اطلاق میشود که به موجب آن یکی از طرفین یا همان مالک عهده دار تامین سرمایه نقدی می‌گردد، با قید اینکه طرف دیگر یا همان عامل با آن تجارت کرده و در سود حاصل شده هر دو طرف شریک باشند.
بانک به عنوان مالک سرمایه نقدی را در اختیار عامل اعم از شخص حقیقی یا حقوقی قرار می‌دهد مدت قرارداد حداکثر یکسال از زمان انعقاد تا تسویه کامل موضوع قرارداد می‌باشد.
شرایط مضاربه
همانطور که بالا تر نیز گفته شد مضاربه شرایط مخصوص به خود را دارد که عبارت اند از:
- سهم هر یک از طرفین قرارداد باید جزء مشاع از کل باشد
- سرمایه الزاما به صورت نقدی باشد
- طرفین معامله باید در نظر داشته باشند که سرمایه کار باید به صورت نقدی باشد
- عدم استفاده از طلب و بدهی
یعنی در قانون مضاربه با توجه به شرایط آن، نمی‌توانید یک وسیله یا دستگاه را در اختیار یک فرد قرار دهید و بعد از او سود حاصل از کار را طلب کنید. در این مورد باید یادآوری کنیم که وجه نقد میتواند پول رایج هر کشوری باشد.
قرارداد مضاربه چیست
قرارداد مضاربه به این معنا می باشد که هنگامی که میخواهید با کسی شریک بشید که هزینه انجام کار را به شما بپردازد باید یک قرار دادی به نام قرارداد مضاربه بنویسید در این قرار داد طبق قانون سهم یکی از طرفین نمی‌تواند صد درصد کار باشد، همچنین نمی‌توان مبلغ مشخصی برای یکی از افراد تعیین کرد و گفت مابقی سود برای فرد دیگر است.
سودی که از این قرارداد به دست می‌آید معمولا شامل منافعی می باشد که از خرید و فروش جنس به دست می‌آید پس سودی که از این کار به دست می‌آید باید ناشی از یک تجارت خاص باشد و حتما منفعتی در آن وجود داشته باشد.
در قرارداد مضاربه بانکی، ضمانت نامه بانکی یک پشتوانه است تا اشخاص حقیقی و حقوقی، به عنوان تضمین اجرایی قرارداد های بازرگانی استفاده کنند.
نمونه قرارداد مضاربه
در این بخش نمونه قرارداد مضاربه را مطالعه و مشاهده میکنید:
ماده یک – طرفین قرار داد
مالک : خانم / آقای : ………… فرزند: ………… دارای شماره ملی : ………… صادره از : ………….. متولد: …………. به نشانی : ………… کد پستی …….. و شماره تماس ………….. .
مضارب : خانم / آقای : ……….. فرزند: ………… دارای شماره ملی : …………. صادره از : …….. متولد : ………… به نشانی :………. کد پستی: ………. و شماره تماس …………… .
تبصره-نشانی مندرج در این قرار داد اقامتگاه قانونی طرفین شناخته می شود.در صورت تغییر نشانی طرفین ملزم هستند با پست سفارشی حداقل به مدت 10 روز قبل از تغییر نشانی،این تغییر را به طرف مقابل اطلاع دهند در غیر اینصورت تمامی مکاتبات و ابلاغیه ها و اظهار نامه های ارسالی به نشانی های مندرج در این قرار داد صورت خواهد گرفت و معتبر خواهد بود.
ماده دوم – سرمایه
مبلغ ……….. ریال( ………تومان) وجه رایج/چک/اعتبار بانکی/واریز به حساب/ است که تماماً و نقداً /به تاریخ ……… از سوی مالک به مضارب تأدیه و تسلیم گردیده و مضارب با امضای ذیل این قرار داد اقرار به دریافت آن از مالک نمود .
ماده سوم – قدر السهم از مضاربه
حصه مالک از سود حاصله…………. (به حروف……….) و حصه مضارب ……….. (به حروف……….) از سود حاصله می باشد .
ماده چهارم – مدت قرار داد
از تاریخ ……… شروع و در تاریخ …….. به مدت …….کامل شمسی خواهد بود.در صورت موافقت کتبی طرفین مدت زمان مذکور قابل تمدید است.
ماده پنجم – موضوع قرار داد
سرمایه مورد مضاربه صرفاً در ………….. مورد استفاده قرار خواهد گرفت و لاغیر.در صورت تخلف مضارب از این مقرره، وی موظف است تمامی سرمایه دریافتی از مالک را در قبال اخذ رسید به وی مسترد نماید.این موضوع نافی حق مالک جهت رجوع به محکمه صالحه به منظور جبران خسارت نخواهد بود. حسب صلاحدید مالک،الزام مضارب به انجام تعهدات قرار دادی امکان پذیر است.
ماده ششم – تعهدات طرفین
الف – تعهدات مضارب
1-6-مضارب حق دارد با مسئولیت خود نسبت به سرمایه با دیگری مضاربه نموده یا آن را به غیر به هر صورت ولو بصورت مشارکت ، نمایندگی ، صلح حقوق و وکالت و غیره واگذار نماید .
2-6- مضارب باید اعمالی را که برای انجام امور تجارت مذکور که متعارف و معمول مکان و زمان است بجا آورد و چنانچه در بعضی از مواقع از قبیل ترخیص یا پاساوان یا کابوتاژ یا ترانزیت نیاز به وکیل داشته حق دارد آن را بوکیل با قید مقاطع معین ارجاع دهد .
3-6- مضارب باید برای انجام مضاربه دفاتر روزنامه و کل که صفحات اول و آخر آن بامضای مالک و مضارب با قید تاریخ رسیده باشد تهیه کرده و تمامی امور مالی تجارت مورد مضاربه را در آن بدون ایجاد خدشه یا الحاق ثبت نماید و در صورتی که دفاتر مزبور تکافو ننماید به دفتر روزنامه یا کل جدید که بنحو مذکور باید بامضاء طرفین رسیده باشد حاصل جمع هر حساب را نقل داده و در آن عمل نماید .
4-6- ………… .
5-6- …………. .
6-6- …………. .
ب – تعهدات مالک
7-6- مالک حق دارد کلیه عملیات تجاری و محاسباتی و مالی مضارب را در خصوص این مضاربه در هر زمان بازرسی و رسیدگی کند .مضارب مکلف است به محض درخواست مالک این اسناد و مدارک را در اختیار وی قرار دهد.
8-6- این قرار داد بنا به علل موت یا جنون یا سفه احد از طرفین و مفلس شدن مالک یا تلف شدن تمام سرمایه و یا عدم امکان تجارتی که منظور و در این مضاربه قید شده ، منفسخ می گردد .
9-6- ………….. .
10-6- …………. .
ماده هفتم – حل اختلاف
در صورت بروز هر گونه اختلاف فی مابین ، طرفین مورد اختلاف را به داوری خانم / آقای : …………… فرزند آقای : …… ساکن:………. که در ذیل این قرار داد با امضاموافقت خویش را به این منظور اعلام نموده است، ارجاع خواهند نمود و رأی داور مذکور در مورد اختلاف ارجاعی در صورتی که منطبق با قوانین و مقررات مربوط به داوری مندرج در قانون آیین دادرسی مدنی باشد قاطع و غیر قابل اعتراض و برای طرفین لازم الاجراء می باشد که بر مبنای آن طرف ذینفع حق صدور اجرائیه از طریق این دفترخانه علیه طرف دیگر دارد .
ماده هشتم – سایر شروط
( در این قسمت اگر شروطی دیگر باشد ، تنظیم می گردد ) .
ماده نهم – نسخ قرارداد
این قرار داد در 9 ماده و در 3 نسخه که هر سه نسخه درحکم واحد است تنظیم و بین طرفین مبادله گردید.
در خصوص قرارداد مضاربه ای فرد میتواند درخواست استمهال کند، اگر اطلاعاتی در رابطه با استمهال و انواع آن ندارید، پیشنهاد میکنیم مقاله استمهال چیست را مطالعه نمایید.
نکات قرارداد مضاربه
ازجمله نکاتی که باید در قرارداد مضاربه در نظر داشته باشید عبارت اند از:
- منعقد کردن قراردادی رسمی و قانونی بین طرفین
- طرفین باید در صحت کامل عقل بوده و در امور خود صاحب اختیار باشند
- سرمایه کار باید به صورت نقدی باشد
- طلب و بدهی را نمی توان به عنوان سرمایه قرار داد
- قرارداد مضاربه می تواند کوتاه مدت و یا بلند مدت باشد
- مشخص کردن نوع معامله در قرارداد الزامی نمی باشد
- مضارب نمی تواند سرمایه مالک را به شخص دیگری انتقال دهد تا شخص ثالث با سرمایه تجارت نماید.
- از آنجا که سرمایه متعلق به مالک در اختیار مضارب قرار دارد، مضارب نیز نسبت به سرمایه امین شناخته می شود و مقررات مربوط به امانت را باید رعایت کند.
- سرمایه در راه مشروع به کار برده شود
- مضارب توانایی انجام کار را طبق تعدات خود داشته باشد
ابطال قرارداد مضاربه
با توجه به قوانین و ظرایطی که بالا تر گفته شد، شما میتوانید طبق شرایط خاصی اقدام به ابطال قرارداد مضاربه کنید، یکی از این شرایط که بر اساس آن میتوانید اقدام به ابطال قرارداد کنید این است که یکی از طرفین به تعهداتی که داخل قرارداد ذکر کردند عمل نکرده و یا سود بیشتری را خواهان باشد.
در صورتی که یکی از شرایطی که در قرارداد ذکر شده را طرفین از انجام آن امتنماع کنند میتوان اقدام به ابطال قرارداد مضاربه کرد.
پیشنهاد میکنیم قبل از اقدام به ابطال این نوع قرارداد حتام از یک وکیل خبره کمک و مشاوره بگیرید، میتوانید با مشاهده لیست وکلای تهران یکی از وکلا را انتخاب کرده و از وی راهنمایی بگیرید.
نمونه ارا ابطال قراردادهای بانکی
در این بخش نمونه ارا ابطال قراردادهای بانکی را برای شما عزیزان قرار داده ایم، یکی از مواردی که میتوانید با توجه به آن اقدام به ابطال قرارداد مضاربه ای کنید این است که یکی از طرفین مقدار وجه مرود نظر را پرداخت نکند، در این صورت فرد میتواند استرداد وجه کند، استرداد وجه به گونه ای می باشد که شما توسط بانک میتوانید درخواست خود را اعلام کرده و پول واریز شده شما از طریق بانک به شما بازگردانده شود، اما در صورتی که نتوان وجه مورد نظر را برگرداند باید به دادگاه مربوطه رفته و درخواست استرداد وجه کنید.:
در خصوص دادخواست آقای الف……………. با وکالت آقای محمدرضا مهری به طرفیت بانک ………… با وکالت ……. مبنی بر خواسته احراز و اعلام بطلان یک فقره قرارداد مضاربه، به لحاظ مغایرت با شرع و قانون دادگاه با توجه به اوراق و محتویات پرونده و با ملاحظه دادخواست خواهان و قرارداد تنظیمی مضاربه و اظهارات وکلا طرفین در جلسات دادرسی و اینکه اظهارنظر پیرامون ماهیت موضوع مستلزم اظهارنظر کارشناس بوده که دادگاه قرار ارجاع امر به کارشناس را صادر نمود.
کارشناس نظریه خود را ارایه و مورد اعتراض وکیل خوانده قرار گرفته و دادگاه متعاقبا دستور ارجاع به هیئت کارشناسان را صادر نموده که علیرغم ابلاغ قانونی به وکیل خوانده مبنی بر پرداخت دستمزد هیئت کارشناسی مشارالیه اقدامی بعمل نیاورده است.
لذا با توجه به اینکه نظریه کارشناسی براینکه برابر مصوبات بانک مرکزی عملا مضاربه محقق نگردیده لذا دادگاه دعوی خواهان را صحیح و ثابت دانسته و مستندا به ماده ۱۲۵۷ قانون مدنی ۵۱۹ قانون آئین دادرسی مدنی حکم به بطلان قرارداد تنظیمی مضاربه و همچنین پرداخت خسارات دادرسی اعم از هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل در حق خواهان صادر و اعلام می دارد
رای صادره حضوری ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در محاکم محترم تجدیدنظر استان تهران می باشد.
اگر برای دریافت مشاوره رایگان امور بانکی، به دنبال وکیل بانکی تهران هستید با ما همراه باشید. در مرکز وکالت تهران بهترین وکلای بانکی فعالیت داشته و به تمام مشکلات پیچیده امور بانکی تسلط دارند. شما می توانید همه روزه برای دریافت مشاوره با بهترین وکیل تهران امور بانکی با شماره تلفن های دفتر وکالت تهران تماس بگیرید. 02144205912 و 09198183284
تفاوت مضاربه و ربا
بین ربا و مضاربه که در اسلام مشروع شمرده شده است دو فرق اساسی وجود دارد، اول اینکه در مضاربه احتمال سود و زیان برای هر دو طرف هست يعنى سرمايه گذار و كارگزار هر دو در سود و زيان سهيم هستند. در حالی که در ربا تمام زیان ها متوجه وام گیرنده و تمام سود برای رباخوار است.
دوم اینکه مضاربه كارى معقول و منطقى است چرا که در طريق خدمت به جامعه قرار مى گيرد و در كارهاى توليدى و صنعتى و زراعى و امثال آن استفاده می شود در حالى كه در ربا رباخوار فقط به فکر منافع شخصی خود می باشد.
پشنهاد میشود مقاله برات چیست و انواع آن را حتما مطالعه فرمایید.
ضرر در مضاربه بر عهده کیست
اگر به دنبال پاسخ این سوال هستید که ضرر در مضاربه بر عهده کیست باید به شما بگوییم که طبق قانون ضرر در قرارداد مضاربه بر عهده مالک می‌باشد. حتی اگر طرفین شرط کنند که یا عامل یا هر دو نفر خسارت را برعهده بگیرند نیز شرط باطل است. البته در صورتی که در معامله بیان شود که خسارت وارد شده بر مالک توسط عامل جبران میشود و عامل از مال خودش خسارت مالک را پرداخت می‌کند شرط درست می‌باشد.مضاربه چیست؟
مضاربه عقدی است که در آن یکی از متعاملین سرمایه را تامین می‌کند با شرط اینکه طرف دیگر با آن تجارت کند.قرارداد مضاربه چیست؟
هنگامی که میخواهید با کسی شریک بشید که هزینه انجام کار را به شما بپردازد باید یک قرار دادی به نام قرارداد مضاربه بنویسید.مضاربه بانکی چیست؟
لحاظ قانونی مضاربه بانکی قراردادی می باشد که میان عامل اجراکننده و سرمایه‌دار منعقد میشود و در آن عامل در عوض سرمایه‌ای که از سرمایه‌دار دریافت می‌کند متعهد میشود تا درصدی از سود کار را به او یپردازد.
